ساختمان گوش انسان چگونه است؟

دستگاه شنوایی و ساختمان گوش مسئول حس شنیدن در انسان بشمار می‌آید. این دستگاه به دو بخش اصلی سیستم شنوایی محیطی و مرکزی تقسیم می‌شود.

به طور کلی گوش انسان از به سه بخش تقسیم میشود:

گوش خارجی

مسئول جمع آوری امواج صوتی

به گوش بیرونی یا خارجی که در بیرونی ترین قسمت گوش قرار دارد لاله گوش می‌گویند.

مهمترین کار گوش بیرونی جمع آوری امواج صوتی از اطراف است.

زمانی که صدایی در اطراف شما ایجاد میشود، امواج صوتی به وجود میآیند و از طریق ارتعاش، در هوا منتشر میشوند، گوش بیرونی وظیفه دارد این امواج را جمع آوری کرده و از طریق کانال آنها را به گوش میانی منتقل کند.

یک وظیفه دیگر گوش بیرونی محافظت از گوش شما در برابر ورود اجسام، حشرات و ... به داخل گوش است.

برای این منظور غدد مخصوصی در کانال گوش شما وجود دارند که وظیفه ترشح موادی شبیه به موم را بر عهده دارند. این موم از ورود حشرات و ایجاد عفونت در کانال گوش جلوگیری میکند.

جالب است بدانید گوش شما به طور طبیعی جرم های ساخته شده قدیمی را با سرعت ثابت و بسیار کندی به سمت بیرون هدایت میکند.

مجرای گوش خارجی، لوله ایست به طول 2 یا 3 سانتیمتر که در حدود یک سانتیمتر مکعب حجم داردو به پرده ی صماخ ختم می‌شود. ارتعاشات صوتی تا قسمت انتهایی این لوله به وسیله ی هوا منتقل می‌شود و پس از آن به گوش میانی انتقال می‌یابد.

لاله گوش

لاله گوش در انسان ثابت است و میتواند با حرکت سر به طرف منبع صوتى قرار گیرد. لاله گوش انسان در حقيقت سه نقش عمده بر عهده دارد که عبارتند از: جمعآورى امواج صوتي، هدايت آنها به مجراى شنوايی، تشخيص جهت اصوات. دو لاله گوش در انسان طورى قرار گرفتهاند که از برگشت صداى خود انسان جلوگيرى مىکنند. ضمناً چون گوشها در دو طرف سر واقع شدهاند، اختلاف زمانى که در درک صدا بهوسيله دو گوش بهوجود مىآيد منجر به تشخيص جهت آن مىگردد. بنابر اين امواج صوتى به وسيلهٔ لاله گوش و چين خوردگىهاى آن جمع آورى مىشوند و از طريق مجراى شنوايى پردهٔ صماخ را متأثر مىسازند.

مجراى شنوايى

اين مجرا لولهاى شکل و به طول ۲ تا ۳ سانتىمتر است و ارتعاشات صوتى از طريق آن به پردهٔ صماخ، که در انتهاى آن قرار دارد مىرسند.

گوش میانی

مسئول انتقال و تقویت امواج صوتی از گوش خارجی به گوش داخلی
قسمت میانی گوش، فضایی است که در پشت پرده صماخ قرار گرفته است و توسط پرده گوش، از گوش خارجی جدا شده است. گوش میانی، از سه استخوان خیلی کوچک تشکیل شده است که اصطلاحا به آنها Ossicles گفته می‌شود که شامل استخوانچه چکشی (Malleus, Hammer)، سندانی (Incus, Anvil) و رکابی (Stapes, Stirrup) است. این مجموعه از استخوانچه های متصل به هم، از یک سمت به پرده صماخ و از سمت دیگر به یک پنجره بیضوی شکل در گوش داخلی متصل هستند. ارتعاشات پرده صماخ توسط این سیستم مکانیکی بسیار پیشرفته تقویت شده و باعث ایجاد حرکت در مایع موجود در گوش داخلی می‌شود.

همچنین در این قسمت از ساختار گوش، انتهای لوله استاش قرار گرفته است که باعث ایجاد تعادل در فشار هوای داخل گوش میانی می‌شود.

علاوه بر این گوش میانی دارای عضلات کوچکی است که به استخوانچه ها متصل است و در هنگام مواجهه با صداهای بلند و ناگهانی منقبض میشود و باعث سرکوب صدا می‌گردد تا به سیستم شنوایی آسیب وارد نشود.

گوش داخلی

مسئول تقویت و تبدیل امواج صوتی به امواج الکتریکی و انتقال آن به مغز

گوش داخلی شامل حلزون و مجاری نیم دایره ای و عصب گوش است.

حلزون گوش وظیفه ی تبدیل ارتعاشات استخوانچه ها به سیگنال های الکتریکی را بر عهده دارد. حلزون گوش حاوی مایع مخصوصی است که سلول های مویی بسیار حساسی را درون خود جای داده است.

هر قسمت از حلزون مخصوص شنیدن صداهایی با فرکانس خاصی است. مثلا صداهایی دارای فرکانس پایین (بم) در قسمت نوک حلزون و صداهایی دارای فرکانس بالا (زیر) در قسمت قاعده حلزون بیشترین تحریک را ایجاد می‌کند. در حلزون گوش امواج مکانیکی توسط سلول های مویی به امواج الکتریکی تبدیل شده و از طریق عصب به قشر شنوایی مغز ارسال میشود و سپس پردازشهای لازم جهت تفسیر صداها در قشر شنوایی مغز انجام میپذیرد.

همچنین ارگان بسیار مهم حفظ تعادل بدن نیز در گوش داخلی قرار دارد.

مجاری نیم دایره ای گوش داخلی وظیفه ی تعادل و حفظ ثبات بدن را بر عهده دارند. مجاری نیم دایره ای دو طرف با یکدیگر بصورت زوجی هماهنگ هستند و این مساله باعث ایجاد تعادل دوطرفه می‌شود.

آسیب به هرکدام از بخش های اصلی گوش انسان باعث بروز افت شنوایی خواهد شد که شامل انواع مختلفی است.